Osho
– Đại Thủ Ấn
Chương
8: Chặt đứt gốc rể
“Như chặt đứt rễ của cây
Thì bao nhiêu lá sẽ rơi rụng
Cắt đứt gốc rễ phiền não trong tâm
Thì bao nhiêu hành nghiệp đều tiêu
tan.
Như ánh sáng của ngọn đèn được thắp
lên
Sẽ đẩy lùi bóng tối của u mê dầy đặc
Ánh sáng giác ngộ chiếu diệu mạnh mẽ
trong tâm
Chỉ một lóe sáng cũng thiêu hủy hết
màn vô minh
Kẻ nào còn bám chắc vào cái thấy do vọng
tâm
Sẽ không thấu rõ được sự thật Vượt
ngoài tâm
Kẻ nào còn cố chấp vào các Pháp thực
hành
Sẽ không tìm thấy chân lý Bên Kia Sự
Thực Hành.
Để biết được điều gì Siêu Việt
qua sự đối đãi giữa tâm và sự tu tập
Phải cắt sạch gốc rễ của vọng tưởng
trong tâm.
Bằng con mắt chân thật
Con phải phá vỡ mọi sự phân biệt
Và lắng yên trong an lạc…”
Bám chắc là vướng
mắc, không bám chắc là tự do. Giây phút bạn chọn lựa, bạn đã rơi vào bẫy sập của
thế gian. Nếu bạn cưỡng lại sự cám dỗ để lựa chọn, nếu bạn không lựa chọn tỉnh
thức, bẫy sập biến mất theo sự hài hoà của nó. Khi bạn không lựa chọn, bạn
không giúp cái bẫy tồn tại nơi đó… Cái bẫy tạo ra bởi sự lựa chọn của bạn. Vì vậy,
từ ngữ “lựa chọn” phải thấu hiểu sâu sắc. Chỉ xuyên qua sự thấu hiểu này, thì sự
vô chọn lựa này khai hoa trong bạn.
Tại sao bạn vẫn
vô lựa chọn? Tại sao nó xảy ra giây phút bạn nhận thấy người hay vật, lập tức đợt
sóng vi tế của sự lựa chọn tràn ngập trong bạn? Thậm chí, bạn không nhận biết bạn
đang lựa chọn? Một người con gái đi ngang qua, bạn nói rằng cô xinh đẹp. Bạn
không đề cập gì về sự lựa chọn của bạn, nhưng sự lựa chọn đã đi vào. Đề cập người
con gái là xinh đẹp, có ý rằng “Tôi muốn được chọn cô.” Thật ra, tận đáy lòng,
bạn đã chọn. Bạn trong cái bẫy rồi. Hạt giống rơi xuống mảnh đất.
Không sớm thì
muộn sẽ nẩy mầm. Sẽ có thực vật và cây cối. Giây phút bạn nói “Chiếc xe này đẹp”,
sự lựa chọn đã bước vào. Có lẽ, bạn không nhận thức bạn đã lựa chọn, rằng bạn
muốn được chiếc xe đó. Trong tâm, ảo tưởng đã nẩy sinh. Khi bạn khen một cái gì
đẹp, ý của bạn là bạn muốn nó. Khi bạn chê cái gì xấu, ý bạn là bạn không muốn
nó.
Sự lựa chọn là
vi tế. Hành giả phải nhận biết nó chính giây phút đó. Mỗi khi bạn muốn khen
chê, hãy nhớ đến điều này: Sự phát biểu không phải đơn thuần chỉ phát biểu, có
một cái gì đã xảy ra trong vô thức. Đừng phân biệt. Giữa sự xa lạ. Đừng cho cái
này đẹp, cái kia xấu, cái này tốt, cái kia không tốt. Phẩm tính tốt và xấu được
đặt để bởi bạn. Mọi sự không có gì tốt hay không có gì là xấu. Chúng như thực
tướng của chúng… Phẩm tính của bản thể… tốt hay xấu đều tạo ra bởi bạn. Nó là sự
dịch giải của bạn. Ý của bạn là gì khi bạn khen nó đẹp? Có tiêu chuẩn nào đặt
ra cho vẻ đẹp? Bạn có thể chứng minh nó là đẹp chăng? Khi đứng cạnh bạn, có người
suy nghĩ, “Thật là xấu quá.” Không khách quan lắm. Không một ai có thể chứng
minh những gì được gọi là đẹp. Hàng nghìn tác phẩm được viết về sự chân thiện mỹ.
Nó là một hành trình gian nan, dai dẳng cho trí thức gia, tư duy và triết gia để
định nghĩa “đẹp” là gì. Họ vẫn chưa đủ khả năng để diễn đạt nó. Họ sáng tác nhiều
đại tác phẩm, những luận lý. Họ diễn đạt vòng vòng, nhưng không một ai đủ khả
năng diễn tả đẹp là gì. Thật không thể nào…Không có cái gì hiện hữu như là đẹp
và xấu.
Nó là sự dịch
giải của bạn. Trước tiên, bạn tạo nên sự đẹp. Vì vậy, tôi mới nói rằng, bạn tự
giăng cái bẫy và sau đó bạn rơi trong nó. Trước tiên, bạn cho là khuôn mặt này
đẹp. Đây là sự cấu tạo của bạn. Nó chỉ là sự tưởng tượng của bạn, là sự dịch giải
của bạn, không phải hiện thực. Chỉ là tâm lý… Chính bạn rơi vào bẫy. Bạn đào
cái hố, bạn rơi vào nó, rồi bạn kêu cứu. Bạn kêu cứu, mong chờ sự cứu rỗi.
Không có gì cần phải lo, Mật Tông dạy, bạn đơn thuần nhận thức toàn bộ mưu mẹo.
Tất cả đều là sự sáng tạo của bạn. Nếu không có loài người trên trái đất này, sẽ
có xấu và đẹp hay không? Cây cối sẽ có đó, dĩ nhiên. Chúng sẽ nở hoa, dĩ nhiên.
Mưa sẽ rơi xuống, và xuân hạ thu đông tiếp diễn hết mùa này đến mùa khác, nhưng
sẽ không có gì xấu và đẹp.
Nó sẽ biến mất
với loài người và tâm của họ. Mặt trời sẽ mọc. Màn đêm sẽ tràn ngập các vì sao,
nhưng sẽ không có gì đẹp, không có gì xấu. Chỉ có loài người gây nên náo động.
Loài người không hiện hữu nữa, sự dịch giải cũng chấm dứt. Trong thiên nhiên,
không có gì là tốt, không có gì là xấu. Nên nhớ, Mật Tông là con đường buông xả
và tự nhiên. Nó muốn mang bạn vào hiện tượng tự nhiên và sâu thẳm nhất của sự sống.
Nó muốn bạn buông bỏ từ tâm. Tâm tạo quá nhiều phân biệt.
Tâm muốn chọn
cái này, không chọn cái kia. Từ đó, bạn bám víu. Hãy nhận biết toàn bộ hiện tượng.
Chỉ cần quán sát, không cần gì hết. Không cần tu tập gì cả. Chỉ quan sát toàn bộ
bối cảnh. Vấng trăng đẹp, tại sao? Hằng bao nhiêu thế kỷ qua, bạn đã bị điều kiện
hóa vấng trăng là đẹp. Hằng bao thế kỷ, các thi sĩ ca tụng mặt trăng. Hằng thế
kỷ, mọi người tin như vậy. Nó đã ăn sâu. Dĩ nhiên, có một vài điều về mặt
trăng. Nó rất tịnh tĩnh. Bạn cảm giác an lạc. Ánh trăng mang đến cảm giác hương
vị huyền bí toàn khắp thiên nhiên. Nó như sự thôi miên. Bạn cảm giác có một
chút buồn ngủ, tỉnh dậy và mọi sự đều thật đẹp. Nó tạo nên sự huyền ảo với thế
gian này. Vì vậy, chúng ta gọi người mất trí là “Lunatics”. Từ ngữ “Lunatic” bắt
nguồn từ từ ngữ “vầng trăng”. “Moonstruck” Họ đã bị gàn dở vì trăng.. Mặt trăng
tạo nên loại mất trí, hội chứng loạn thần kinh. Có lẽ nó liên quan đến nước
trong thân… như đại dương bị ảnh hưởng với mặt trăng, tạo nên thủy triều. Thân
bạn có chin mươi phần trăm là nước biển. Nếu bạn hỏi các nhà sinh lý học gia, họ
sẽ nói rằng có những gì xảy ra trong thân gây ra bởi mặt trăng, bởi thân bạn vẫn
là một thành phần của biển. Nhân loại khởi nguyên từ đại dương đi vào đất liền.
Nền tảng sự sống sinh ra từ biển. Khi toàn bộ đại dương ảnh hưởng, dĩ nhiên, tất
cả các loài thủy vật đều bị mặt trăng ảnh hưởng. Chúng là một phần của đại
dương. Nhân loại cũng bắt nguồn từ biển cả. Họ đã du hành rất xa, nhưng không
khác biệt. Thân họ vẫn phản ứng như nhau. Chín mươi phần trăm thân bạn là nước
biển, không chỉ nước, với hóa chất giống nhau, với mùi mặn như vậy.
Trong tử cung, ấu
nhi bơi lội khoảng chín tháng. Tử cung của người mẹ đầy ngập nước biển. Vì vậy,
khi phụ nữ mang thai, họ ăn nhiều muối hơn. Tử cung họ cần nhiều muối, để giữ
quân bình lượng muối. Ấu nhi sẽ trải qua tất cả mọi giai đoạn nhân loại trải
qua. Khởi đầu, nó như một hải ngư, chuyển động trong buồng trứng của người mẹ.
Mỗi giây phút, trong chín tháng, nó trải qua hàng triệu năm so với sự sống phát
triển bên ngoài. Các nhà sinh lý học nhận thức rằng một ấu nhi trải qua tất cả
giai đoạn của sự sống trong chín tháng. Có lẽ, mặt trăng ảnh hưởng bạn, nhưng
không có gì gọi là cái đẹp…
Nó là hiện tượng
hóa chất. Có những đôi mắt bạn cảm giác cực kỳ quyến rũ. Chuyện gì xảy ra? Đôi mắt
đó nhất định có phẩm tính gì đó, phẩm tính hóa chất, phẩm chất điện lực trong
chúng. Chúng nhất định thả ra luồng lực lượng nào đó… và bạn bị ảnh hưởng. Bạn
cho rằng những đôi mắt đó đầy sự thôi miên, như đôi mắt Hitler. Bạn nói rằng những
đôi mắt đó đầy ma lực. Ý của bạn là gì khi gọi là đẹp?
Bạn đã bị ảnh
hưởng. Thật sự, khi bạn nói những gì đẹp, bạn không nói nó là đẹp. Bạn đang có
ý rằng bạn bị ảnh hưởng trong chiều hướng tốt. Khi bạn nói điều gì xấu xa, bạn
đang nói bạn bị ảnh hưởng trong chiều hướng xấu. Bạn khó chịu hay bạn bị hấp dẫn.
Khi bạn bị hấp dẫn, đó là đẹp. Khi bạn khó chịu, đó là xấu. Nó là bạn, không thể
đối tượng, bởi vẫn đối tượng đó có thể hấp dẫn người khác. Xảy ra hàng ngày. Mọi
người luôn kinh ngạc bởi người khác. Họ nói “Người này lại đi yêu người phụ nữ
đó! Thật lạ lùng!” Không ai có thể tin điều đó lại xảy ra. Người con gái này vô
cùng xấu xí, nhưng đối với người đàn ông này, cô lại là một giai nhân tuyệt thế49.
Làm sao bây giờ? Không có đối tượng tiêu chuẩn. Thật sự không có.
Mật Tông dạy:
Nên nhớ, mỗi khi bạn chọn điều gì, mỗi khi bạn quyết định thuận hay chống một điều
gì, tâm bạn đang giở trò mưu mẹo. Đừng khen một cái gì đẹp, chỉ đơn giản nói
“Tôi bị ảnh hưởng trong chiều hướng tốt.” Nhưng căn bản cái “Ta” vẫn hiện diện.
Nếu một khi bạn hoán đổi toàn bộ hiện tượng trên đối tượng, từ đó, không thể
nào giải quyết được nữa bởi ở bước khởi đầu, bạn đã sai rồi. Bạn lỡ mất gốc rễ
của nó. Gốc rễ là bạn. Nếu bạn bị ảnh hưởng, có nghĩa là tâm bạn bị ảnh hưởng
theo đường lối nhất định nào đó. Từ sự mến chuộng đó, bản thể bị ảnh hưởng, tạo
nên cái bẫy, bạn bị rơi vào đó, và từ đó, bạn vận hành. Trước tiên, bạn tạo nên
hình ảnh một người thanh niên khôi ngô tuấn tú, sau đó, bạn chạy đuổi theo anh.
Sau một vài ngày sống với người thanh niên khôi ngô tuấn tú hay một người con
gái xinh đẹp tuyệt thế, mọi giấc mơ lả tả rơi xuống đất. Đột nhiên, bạn tỉnh thức
hơn, hình như bạn mới bị lường gạt, rằng người con gái này thật ra rất tầm thường.
Bạn tư duy cô là Laila hay là Juliet, hay bạn tư duy anh là Majnu hay Romeo. Bất
ngờ, sau một vài ngày, những cơn huyễn mộng đều tan biến thành mây khói. Người con
gái diễm kiều, người thanh niên tuấn tú biến thành tầm thường. Bạn cảm thấy ghê
tởm! Như có ai đang lường gạt bạn.
Không một ai lường
gạt bạn. Không có gì rơi rớt từ người nam hay người nữ này. Chỉ giấc mộng đẹp của
bạn bị tan vỡ mà thôi. Ảo ảnh không thể tồn tại lâu. Bạn có thể có ảo tưởng về
chúng, nhưng bạn không thể giữ chúng lâu dài. Ảo tưởng vẫn là ảo tưởng! Nếu bạn
thật sự muốn tiếp diễn giấc mộng đẹp của bạn, nếu bạn thấy một người con gái đẹp,
lập tức trốn tránh cô càng nhanh càng tốt. Từ đó, bạn sẽ luôn nhớ mãi cô là người
con gái xinh đẹp nhất thế gian. Như vậy, ảo tưởng sẽ không bao giờ tìm đến thực
tại. Sẽ không có sự tan vỡ. Bạn có thể ca hát vang trời, hay khóc lóc vì nàng,
nhưng đừng bao giờ đến gần nàng! Bạn càng đến gần nàng, thực tại càng rõ rệt, tự
tại của đối tượng càng rõ ràng, tự nó hiển lộ. Khi có sự xung đột giữa thực tại
đối tượng và ảo tưởng, dĩ nhiên, bạn nhận biết ai là kẻ thất bại… ảo tưởng của
bạn. Đối tượng thực tại không thể tiêu tan. Đây là bối cảnh. Mật Tông dạy rằng
hãy nên tỉnh thức: Không ai lừa dối bạn ngoại trừ chính bạn. Người con gái
không nỗ lực cực kỳ diễm kiều. Cô không tạo nên ảo tưởng chung quanh cô. Bạn tạo
nên nó chung quanh cô. Bạn tin nó. Bây giờ, bạn không biết bạn phải làm gì, bởi
ảo tưởng không thể tiếp tục chống đối thực tại. Giấc mơ phải tan vỡ... Tiêu chuẩn
là vậy.
Ấn Độ giáo tại
Đông phương đặt ra tiêu chuẩn Sự thật. Họ bảo rằng sự thật là điều sẽ vĩnh viễn
tồn tại, tồn tại mãi mãi và mãi mãi. Điều không thật sẽ thoáng qua trong chốc
lát và sự bất diệt tức là Chân lý. Sự sống là bất diệt. Vạn pháp là bất diệt.
Tâm là chốc lát…Vì vậy, bất cứ những gì tâm mang đến sự sống chỉ thoáng qua
trong chốc lát. Nó là mầu sắc mà tâm muốn mang đến cho sự sống. Nó là sự dịch giải.
Sau khi sự dịch giải thành toàn, tâm thay đổi. Tâm là dòng tuôn chảy. Nó phải
thay đổi. Vào lúc, bạn nhận thức người thanh niên này khôi ngô tuấn tú, tâm đã
thay đổi rồi. Bạn yêu một cái gì vốn không còn hiện hữu, thậm chí cả tâm bạn.
Mật Tông dạy:
Thấu hiểu cơ cấu của tâm và chặt đứt mọi gốc rễ. Đừng lựa chọn, bởi khi bạn lựa
chọn, bạn đồng hóa. Bất cứ điều gì bạn chọn lựa, bạn trở thành, trong đường lối
nhất định, thành một với nó. Nếu bạn thích một chiếc xe, bạn trở thành phụ thuộc
chiếc xe đó theo đường lối nhất định. Bạn gần gũi với chiếc xe đó hơn. Nếu chiếc
xe bạn mất cắp, có một cái gì trong bạn bị mất cắp. Nếu máy xe bị hư hỏng, có
điều gì hư hỏng trong bạn. Nếu bạn yêu thích một căn nhà, bạn trở thành lệ thuộc
với căn nhà. Yêu có nghĩa là đồng hóa. Như bạn đặt hai cây đèn cầy gần nhau, gần
nhau hơn nữa… chúng trở thành một. Độ nóng, sự cháy của lửa… và chúng tan chảy
thành một. Đây là sự đồng hóa. Với mỗi phần của bạn phải trở thành sự vật.
Sự lựa chọn mang
đến sự đồng hóa. Sự đồng hóa mang đến trạng thái thôi miên của giấc ngủ. Gurdjieff
có một bài học dạy dỗ cho học trò của ông, và bài học đó là đừng bị đồng hóa.
Toàn học viện của ông, tất cả thiện xảo phương tiện của ông, phương pháp, môi
trường, căn bản dựa trên một nền tảng duy nhất, và nền tảng này: Đừng bị đồng
hóa.
Bạn đang khóc.
Khi bạn đang khóc, bạn trở thành một với sự khóc. Không ai quan sát. Không ai
thấy. Hãy cảnh giác và nhận biết nó. Bạn đang đánh mất bạn trong sự khóc. Bạn
trở thành một với đôi dòng nước mắt và đôi mắt sưng đỏ. Trái tim bạn trong cơn
khủng hoảng. Các vị thầy như Gurdjieff, khi họ dạy đừng bị đồng hóa, họ có ý rằng,
“ Hãy khóc đi. Không có gì sai hết. Chỉ đứng một bên và trực diện nó… Đừng bị đồng
hóa.” Đây là một kinh nghiệm tuyệt vời nếu bạn có thể đứng một bên. Hãy khóc! Hãy
để dòng lệ tuôn chảy. Đừng đè nén nó bởi sự đè nén này không giúp đỡ được ai.
Hãy đứng một bên. Điều này có thể thực hành, bởi bản thể nội tại là một chứng
nhân. Không bao giờ là người hành.
Mỗi khi bạn tư
duy đây là người hành, bạn bị đồng hóa. Không bao giờ là người hành. Bạn có thể
đi bộ hết trái đất... bản thể nội tại không bao giờ bước một bước nào. Bạn có
thể mơ hàng triệu giấc mơ, bản thể nội tại bạn không bao giờ mơ đến một giấc mơ.
Mọi vận hành đều trên bề mặt. Tận cùng chiều sâu bản thể nội tại không có sự
huyển động nào.
Mọi vận hành đều
nằm ở ngoài vòng ngoại biên, chỉ như bánh xe di động, nhưng tại trung tâm, không
có gì chuyển động. Tại trung tâm, mọi sự tồn tại như thực tướng của nó. Trên trung
tâm, bánh xe vận hành. Hãy nhớ trung tâm này! Quán chiếu mọi cử chỉ, mọi hành động,
mọi đồng hóa, và khoảng cách được tạo ra. Mỗi giây phút trôi qua, khoảng cách hiện
diện trong sự sống… Người cảnh giác và tâm hành thành hai. Bạn có thể nhận thấy
chính bạn đang cười. Bạn có thể nhận biết chính bạn đang khóc. Bạn có thể nhận
thấy chính bạn đang tản bộ, đang ăn, đang hành xử nhiều việc. Bất cứ những gì xảy
ra chung quanh, bạn vẫn là người thấy. Bạn không lao mình vào và trở thành một
với bất cứ những gì bạn đang nhận thấy.
Đây là một khó
khăn. Bất cứ những gì xảy ra, bạn bắt đầu tự nhủ: Bạn đang đói. Bạn nói “Tôi đang
đói.” Bạn đồng hóa với sự đói. Chỉ trực diện nội tại, bạn đói, hay là sự đói
đang xảy ra với bạn? Bạn đói hay là bạn nhận biết sự đói đang xảy ra trong
thân? Bạn không thể đói. Nếu không, khi cơn đói chấm dứt, bạn sẽ ở đâu? Khi bạn
ăn ngon, bụng no nê, bạn thoả mãn, bạn sẽ an trú nơi nào trong sự đói trước đó?
Tan biến? Không, ngay khi đó, bạn trở thành một với sự thoả mãn này. Trước đó,
cơn đói chấm dứt, một sự đồng hóa mới đã được tạo ra.
Bạn trở thành sự
thoả mãn… Bạn là một đứa bé. Bạn tư duy bạn là một đứa bé. Bây giờ, nơi chốn nào
bạn biết bạn không còn là một đứa bé nữa? Bạn trở thành một người thiếu niên
hay là một cụ già, bây giờ bạn là ai đây? Lần nữa, bạn đồng hóa với tuổi trẻ
hay tuổi già. Tận cùng cốt lõi của bản thể chỉ như một tấm gương. Bất cứ những
gì hiển lộ trước nó, nó phản chiếu. Nó đơn thuần biến thành chứng nhân. Bệnh tật,
sức khoẻ, cơn đói khát hay thoả mãn, hạ hay đông, trẻ hay già, sinh hay tử…bất
cứ những gì xảy đến, xảy ra trước gương. Nó không bao giờ xảy ra đến với tấm
gương. Đây là sự vô đồng hóa. Đây là sự cắt đứt mọi gốc rễ, chính gốc rễ… trở
thành tấm gương. Đối với tôi, đây là hành giả: Trở thành một tấm gương. Đừng trở
thành nhậy cảm như bức ảnh tạo hình. Đó là sự đồng hóa. Bất cứ những gì hiển thị
trước mặt máy chụp hình, bước ảnh sẽ chụp nguyên dạng, trở thành một với nó. Trở
thành như một tấm gương trong. Mọi sự đến rồi qua đi, và tấm gương vẫn trống rỗng,
trong suốt…
Đây là sự Vô
Ngã của Tilopa. Tấm gương không có tự ngã để đồng hóa. Nó đơn thuần phản chiếu.
Nó không phản ứng. Nó không nói rằng. “Cái này đẹp, cái kia xấu.” Một người con
gái xấu xí đứng soi gương, chiếc gương vẫn hạnh phúc như khi có một người con
gái xinh đẹp đứng trước nó. Không có gì khác biệt. Nó phản chiếu bất cứ những gì
đối diện với nó, nhưng không dịch giải. Tấm gương không nói gì hết. Nó không bảo
“Đi chỗ khác. Đừng làm phiền tôi”, hay là “Đến gần hơn một chút, cô thật là
xinh đẹp quá.” Chiếc gương không thốt lên một lời nào. Chiếc gương phản chiếu mà
không có sự phân biệt, thù hay địch. Chiếc gương không có tâm phân biệt để khen
chê.
Khi có người đi
ngang qua, biến mất từ chiếc gương. Chiếc gương không bám víu với nó. Chiếc gương
không có quá khứ. Không phải là khi bạn đi ngang, chiếc gương bám víu vào một
chút hồn còn lại của bạn. Không phải do chiếc gương nỗ lực giữ lại sự phản chiếu
trong nó. Không, bạn đi ngang qua, sự phản chiếu cũng biến mất. Thậm chí không một
giây phút nào, chiếc gương giữ nó lại. Đây là tâm Phật. Bạn đối diện với ngài.
Ngài tràn đầy bạn. Bạn đi rồi, bạn biến mất. Thậm chí, không có một thoáng ký ức
thoáng qua. Chiếc gương không quá khứ, không có cả Phật. Chiếc gương không có tương
lai, không có cả một vị Phật. Chiếc gương không chờ đợi, “Có người sắp đến để
soi gương, ta phải phản chiếu ai đây? Tôi chỉ muốn phản chiếu người này. Tôi
không muốn phản chiếu người kia.”
Chiếc gương
không có sự lựa chọn. Nó vẫn hiển thị trong sự bất lựa chọn. Nỗ lực hiểu ẩn dụ
của tấm gương bởi đây là bối cảnh thật của tâm thức nội tại. Đừng đồng hóa với mọi
biến chuyễn đang xảy ra chung quanh bạn. Bạn vẫn an trú nơi tâm…vẫn bám rễ vào
bản thể của bạn. Mọi sự đang biến chuyển, và chúng sẽ không ngừng biến chuyển.
Nhưng nếu BẠN có thể an trú trong tâm thức như tấm gương, sẽ không cái gì như cũ.
Toàn bộ đang thay đổi. Bạn vẫn luôn thanh tịnh, vô tội, trong sạch. Không có gì
làm bạn ô nhiễm.
Tuyệt đối không
có gì được giữ lại. Bạn phản chiếu, một khoảnh khắc, có người ở đó, và sau đó, mọi
vật đều biến mất. Sự trống rỗng của bạn vẫn không bị ô nhiễm. Thậm chí, chiếc
gương phản chiếu ai, không có gì xảy ra với chiếc gương. Chiếc gương vẫn không
thay đổi. Chiếc gương vẫn như vậy. Đây là sự chặt bỏ ngay tận gốc rễ.
Có hai loại người.
Một, người vật lộn với mọi triệu chứng, người luôn tranh đấu, không phải với nguyên
nhân gốc rễ, nhưng với mọi triệu chứng của căn bệnh. Thí dụ, bạn bị sốt, một
trăm lẽ năm độ. Bạn có thể làm một điều: Bạn có thể đi tắm dưới vòi sen lạnh.
Nó sẽ giúp cơ thể mát lại, và độ sốt sẽ giảm xuống thấp, nhưng bạn vật lộn với
cơn sốt bởi độ sốt không phải là căn bệnh. Độ sốt cho thấy thân bạn có vấn đề
gì rồi. Thân đang trong sự hỗn loạn. Vì vậy, cơn sốt lên cao. Thân đang trong
cơn khủng hoảng. Vì vậy, cơn sốt lên cao. Trong thân có chiến tranh đang xảy
ra. Mấy con siêu vi trùng chiến đấu lẫn nhau. Nếu bạn chữa trị triệu chứng, bạn
sẽ giết chết người bệnh. Đặt đá lạnh trên đầu cũng không giúp đỡ gì được. Cho
ông đi tắm, cũng không giúp được. Nó chỉ tạo ra sự mát mẻ giả tạo ở bề mặt.
Nhưng bằng cách nào, chỉ đi tắm cho dịu cơn sốt, bạn hy vọng là sự rối loạn bên
trong và sự vật lộn của các siêu vi trùng sẽ chấm dứt? Chúng sẽ tiếp tục và
chúng sẽ giết chết bạn.
Người vô minh
luôn chữa trị các triệu chứng. Người trí tuệ sẽ tìm kiếm gốc rễ, tận cùng
nguyên nhân. Ông không giúp thân dịu lại. Ông nỗ lực thay đổi nguyên nhân tận
cùng của gốc rễ tại sao cơ thể lại bị nóng sốt. Khi gốc rễ thay đổi, nguyên
nhân được điều trị, nhiệt độ tự nó giảm xuống. Nhiệt độ không phải là vấn đề. Nhưng
trong cuộc đời có nhiều kẻ vô minh hơn trí tuệ. Trong ngành y khoa, chúng ta vô
cùng thông thái, nhưng trong cuộc đời, vẫn chưa trí tuệ lắm. Trong sự sống,
chúng ta hành xử nhiều điều ngu muội. Nếu bạn nổi giận, bạn bắt đầu tranh đấu với
cơn giận. Cơn giận không là gì ngoài nhiệt độ. Nó chính xác là nhiệt độ. Nó là
cơn sốt. Nếu bạn thật sự giận dữ, cơ thể bạn nóng lên.
Điều này cho thấy
hóa chất trong huyết mạch tiết ra. Nhưng đó cũng không phải là gốc rễ… Những hóa
chất được tiết ra với lý do nhất định… Bởi bạn đã tạo ra hoàn cảnh mà bạn một
là phải vật lộn, hai là trốn tránh nó. Khi động vật trong một hoàn cảnh nguy hiểm,
nó có hai lựa chọn: Một là tranh đấu, hai là trốn thoát. Cả hai sự lựa chọn, cần
có loại hóa chất trong huyết quản, bởi khi bạn tranh đấu, bạn sẽ cần nhiều năng
lượng hơn lúc bình thường. Khi bạn tranh đấu, luồng huyết mạch cần lưu thông
nhiều hơn. Khi bạn tranh đấu, bạn cần nguồn năng lượng cấp bách để làm việc, để
hoạt động… Cơ thể có nguồn năng lượng dự trữ dành cho lúc khẩn cấp. Nó tích tụ
độc chất, hóc môn, hóa chất trong tuyến. Khi thời cơ thuận lợi đến, nó tiết ra
trong huyết mạch. Vì vậy, khi bạn giận dữ, bạn trở thành mạnh mẽ giúp ba lần hơn
bình thường. Nếu cơn giận bạn bùng nổ, bạn có thể làm nhiều sự việc mà lúc bình
thường, bạn không bao giờ làm. Bạn có thể ném một tảng đá lớn. Thậm chí, bạn có
thể di chuyển nó. Trong mọi sự tranh đấu, điều này cần phải có. Thiên nhiên…cung
cấp. Nếu bạn muốn trốn thoát và bỏ chạy, năng lượng cũng phải cần khi kẻ thù rượt
đuổi bạn.
Mọi sự đều thay
đổi. Nhân loại tạo ra nền văn minh, xã hội, văn hoá, nơi mọi môi trường loài vật
không còn tồn tại. Nhưng trong tận cùng bên trong, cơ cấu vẫn như vậy. Mỗi khi
bạn trong hoàn cảnh, khi bạn cảm giác có người nào hung hăng với bạn, muốn đánh
đập bạn, muốn sỉ nhục bạn, hãm hại bạn, lập tức, cơ thể bài chế độc tố trong
giòng máu, nhiệt độ lên cao. Đôi mắt bạn đỏ lên, mặt bạn đầy mầu máu…Bạn sẵn
sàng ra trận hoặc trốn thoát. Sự kiện này cũng không phải là sự vật tận cùng bởi
nó chỉ giúp thân mà thôi. Cơn giận trên mặt, trên thân, không phải là sự vật thật.
Chúng theo sau tâm, theo sau sự dịch giải. Nó có thể không là gì hết. Trên con
đường vắng vào một đêm khuya, bạn thấy một cây đèn đường, bạn tưởng là một hồn
ma… Ngay lúc đó, trong thân tiết chế ra một loại hóa chất trong huyết quản,
thân chuẩn bị đánh nhau với hồn ma hay là chạy trốn. Tâm bạn dịch giải cây đèn
đường là hồn ma, bạn tư duy là người nào đó là thân hữu, thân thể lập tức bị
kích hoạt hay biến động theo sự diễn giải của tâm.
Vì vậy, nguyên
nhân cội rễ là ở tâm, trong sự dịch giải của bạn. Đức Phật dạy “Hãy tư tưởng rằng
toàn bộ trái đất là bạn bè của con.” Tại sao? Đức Chúa Giê Su cũng dạy “Thậm
chí, hãy tha thứ cho kẻ thù của con.” Không những vậy, “Thậm chí, yêu thương kẻ
thù của con.” Tại sao? Đức Phật và Đức Chúa Giê Su, nỗ lực thay đổi mọi sự dịch
giải của bạn, nhưng Tilopa càng đi sâu hơn. Ngài khai thị: Thậm chí nếu con cho
rằng tất cả đều là bạn của con, con hãy tiếp diễn suy nghĩ theo chiều hướng
thân hữu hay bạn bè. Thậm chí, nếu con yêu kẻ thù, con hãy tư duy rằng ông là kẻ
thù.” Bạn yêu bởi Đức Chúa Giê Su dạy. Dĩ nhiên, bạn sẽ trong hoàn cảnh tốt hơn
người bình thường người hận thù kẻ thù, cơn giận sẽ ít hơn với bạn. Nhưng
Tilopa dạy rằng: Tư duy người nào là một kẻ thù, tư duy người nào là thân hữu,
tức là phân biệt. Bạn đã rơi vào cái bẫy rồi. Không có ai là bạn bè, và không một
ai là thân hữu. Đây là pháp tối thượng…
Có đôi lúc,
Tilopa thậm chí, vượt trên cả Đức Chúa Giê Su và Đức Phật. Có lẽ lý do là, Đức
Phật giảng thuyết cho số đông, còn Tilopa chỉ nói riêng với Naropa. Khi bạn dạy
một môn đồ đang tăng trưởng, bạn có thể đem sự tối thượng xuống thấp. Khi bạn
giảng thuyết với số đông, bạn phải thoả hiệp. Tôi giảng thuyết với số đông
không ngừng hơn mười lăm năm qua, tôi cảm giác tôi phải xả ly nó. Tôi giảng
thuyết cho hàng nghìn người, nhưng khi bạn giảng thuyết với hơn hai mươi ngàn
người, bạn phải thoả hiệp. Bạn phải kéo bạn xuống. Nếu không, không thể nào họ
hiểu được. Nhận thức sự kiện này, tôi xả ly nó. Bây giờ, tôi chỉ muốn dạy chỉ riêng
Naropa. Có lẽ bạn không nhận thức, thậm chí một người mới đến đây, anh sẽ thay
đổi toàn bộ không khí. Anh đem bạn xuống thấp. Đột nhiên, tôi cảm giác tôi phải
thoả hiệp. Bạn càng lên cao, năng lượng càng tăng. Pháp tối thượng mới có thể
giảng dạy cho bạn. Giây phút đến, khi Naropa trở nên toàn hảo… Tilopa trở thành
tịnh tĩnh. Không cần giảng dạy gì nửa. Thậm chí đến sự thoả hiệp. Vì vậy, sự
thinh lặng đã đủ rồi. Chỉ tham thiền cạnh nhau cũng đã đủ rồi. Từ đó, minh sư
tĩnh tọa với môn đồ. Họ không trao đổi gì hết. Họ chỉ tồn tại cạnh nhau… Sau
đó, chỉ có sự nhận biết tối thượng xảy ra…
Tuỳ thuộc vào
môn đồ. Tuỳ thuộc vào bạn. Bạn cho phép tôi mang đến cho bạn bao nhiêu. Không những
chỉ cho sự hiểu biết của bạn… dĩ nhiên, điều đó đã sắn có rồi… nhưng vẫn tuỳ
thuộc là tôi có thể mang về trái đất này cho bạn bao nhiêu, bởi nó sẽ xuyên suốt
qua bạn. Đức Chúa Giê Su có những môn đồ rất là bình thường. Ngài khởi sự với họ,
và ngài phải thoả hiệp với họ… trong nhiều sự việc.
Đức Chúa Giê Su
bị bắt gặp trong một đêm và môn đồ hỏi. “Thưa thầy, xin ngài cho chúng con biết,
trong Thiên Quốc, dĩ nhiên là thầy, sẽ là người ngồi bên phải của Thượng Đế,
bên phải của ngôi cao, nhưng chúng con đến mười hai người, vậy bối cảnh đẳng cấp
cao thấp ra sao? Chúng con sẽ ngồi như thế nào? Ai sẽ ngồi bên cạnh thầy? Ai sẽ
là người tiếp theo sau đó?” Đức Chúa Giê Su sẽ bị đóng đinh, và các môn đồ vô
minh này lại hỏi vấn đề phi lý. Họ lo lắng tại Thiên Quốc, đẳng cấp cao thấp ra
sao, và ai sẽ ngồi bên cạnh Đức Chúa Giê Su. Dĩ nhiên, Đức Chúa Giê Su… Họ có
thể chỉ nhìn thấy chừng đó, rằng Đức Chúa Giê Su sẽ tĩnh tọa bên Thượng Đế,
nhưng ai sẽ ngồi bên cạnh Đức Chúa Giê Su?
Những ngã tính
vô minh. Đức Chúa Giê Su phải thoả hiệp với họ. Vì vậy, giáo pháp của Đức Chúa Giê
Su không thể lên cao hơn khi Đức Phật thì có thể giảng dạy dễ dàng bởi ngài
không trao đổi với những kẻ vô minh như vậy. Không bao giờ trong cuộc đời của
ngài, có một người nào hỏi một câu hỏi ngu muội như vậy. Nhưng không có gì có
thể so sánh được với Tilopa… Ngài chưa bao giờ giảng thuyết với số đông. Ngài
tìm kiếm chỉ một người, một linh hồn tận tụy đã tăng trưởng, Naropa, và dạy: “Bởi
vì con, Naropa…Ta sẽ dạy cho con những gì không thể diễn đạt, bởi vì con và sự
trung thành của con, ta phải…” Vì vậy, khi pháp không còn nữa, hãy bay đến tận
chân trời xa thẳm nhất của bầu trời.
Hãy nỗ lực hiểu
lời kinh này:
“Như chặt đứt rễ
của cây
Thì bao nhiêu
lá sẽ rơi rụng
Cắt đứt gốc rễ
phiền não trong tâm
Thì bao nhiêu
hành nghiệp đều tiêu tan.
Như ánh sáng của
ngọn đèn được thắp lên
Sẽ đẩy lùi bóng
tối của u mê dầy đặc
Ánh sáng giác
ngộ chiếu diệu mạnh mẽ trong tâm
Chỉ một lóe
sáng cũng thiêu hủy hết màn vô minh.”
Như chặt đứt rễ
của cây… thì bao nhiêu lá sẽ rơi rụng… Người bình thường thì hay cắt lá. Không phải
bằng cách đó. Gốc rễ không thể bị rơi rụng. Ngược lại, nếu bạn chặt đứt lá, sẽ
có nhiều lá hơn mọc trên cây. Bạn cắt một chiếc lá, ba chiếc lá sẽ mọc lên. Vì
bạn cắt lá, cội rễ hoạt động mạnh hơn để bảo vệ. Cho nên, mỗi một người làm vườn
nào cũng biết cách làm sao cho cây được dầy và lan rộng ra hơn. Họ chỉ cắt tỉa…
Nó sẽ trở nên dày đặc hơn, và dày đặc hơn. Bạn đem đến sự thử thách cho cội rễ.
Bạn cắt đi một chiếc lá, gốc rễ sẽ gởi đến ba để bảo vệ thân cây, bởi các chiếc
lá là mặt trên của thân cây.
Những chiếc lá
hiện diện không chỉ cho bạn thưởng thức, để nhận thấy, và mang lại bóng mát cho
bạn. Không, lá là mặt trên của thân cây. Xuyên qua những chiếc lá, thân cây hút
ánh sáng mặt trời; xuyên qua lá, cây tiết chế hơi, xuyên qua lá, cây liên lạc với
vũ trụ. Những chiếc lá là da của cây. Bạn cắt đứt một chiếc lá, cách nhánh rễ sẽ
đón nhận thử thách, chúng sẽ sinh ra ra ba. Chúng trở nên cảnh giác hơn. Chúng
không thể mê ngủ… Chuyện như vậy, cũng xảy đến cho sự sống, bởi sự sống cũng là
cây. Nếu bạn chặt bỏ cơn giận, ba chiếc lá lại mọc lên. Bạn sẽ càng giận dữ
hơn. Chặt bỏ bất cứ cái gì, quan sát và bạn sẽ thấy nó tăng gấp ba.
Khi tâm nói,
“Chặt đứt nó đi. Chưa đủ.” Vì vậy, sẽ có nhiều lá mọc lên hơn. Bạn có thể cắt tất
cả lá, vẫn không tạo nên khác biệt nào, bởi cây tồn tại trong rễ, không trong
lá. Đồng hóa là cội rễ, mọi sự khác đều là lá. Đồng hóa có tham ái, đồng hóa với
cơn giận, đồng hóa với dục đều là gốc rễ. Nên nhớ, như tham cầu, dục, hay thậm
chí thiền định, tình thương, Mosksha (giải thoát), Thượng Đế, không khác nhau.
Nó vẫn là đồng hóa. Đồng hóa là cội rễ, mọi sự khác đều là lá. Đừng cắt bỏ lá.
Đừng để ý chúng. Chúng không có vấn đề gì cả. Vì vậy, tại sao Mật Tông lại
không tin ở sự cải thiện cá tính của bạn. Có lẽ nó cho bạn một hình tướng tốt….
Nếu bạn cắt tỉa cây, bạn sẽ có hình dáng tốt hơn, nhưng cây vẫn như vậy. Nhân cách
chỉ là bề ngoài… nhưng bạn vẫn vậy, không có sự hoán đổi xảy ra. Mật Tông đi
sâu vào hơn, nó dạy: “Chặt đứt gốc rễ!” Vì vậy, Mật Tông bị hiểu lầm trầm trọng.
Và Mật Tông bảo, “Nếu bạn tham ái, hãy tham ái. Đừng bận tâm đến tham ái. Nếu bạn
tầm cầu, hãy tầm cầu, đừng bận tâm về sự tầm cầu.” Họ không hiểu rằng Mật Tông
không chỉ thay đổi xã hội, con người, tâm thức, mà Mật Tông còn mang đến trật tự
thật sự, trật tự tự nhiên, sự khai phóng tự nhiên của kỷ luật nội tại; nhưng nó
là một quá trình cực kỳ sâu sắc… Bạn phải chặt đứt gốc rễ.
Quán chiếu tham
cầu, quán chiếu dục, quán chiếu sở hữu, quán chiếu ganh tỵ. Chỉ nhớ một điều: Bạn
đừng đồng hóa. Bạn đơn thuần quán chiếu. Bạn đơn thuần tìm kiếm. Bạn trở thành người
quan sát. Thời gian trôi qua, phẩm chất của sự quan sát càng tăng trưởng. Bạn
có khả năng để nhận thấy tất cả mọi sự phiền hà của tham ái. Nó cực kỳ vi tế.
Nó không phải là vật thô thiển. Nó vô cùng vi tế, mỏng manh, và ẩn tàng sâu
kín. Bạn càng quán chiếu, đôi mắt bạn càng nhận thấy, bạn càng vận hành sâu thẳm
hơn, và khoảng cách được tạo ra giữa bạn và bất cứ điều gì bạn làm. Khoảng cách
giúp được bởi nếu không có khoảng trống nơi đó, sẽ không có cảm quan. Làm sao bạn
có thể nhìn thấy một sự vật quá gần? Nếu bạn đứng quá sát cạnh gương, bạn không
thể nhìn sự phản chiếu của bạn. Một khoảng cách cần phải có. Không có gì có thể
cho bạn khoảng cách ngoại trừ sự đang quan sát. Bạn thử nó và nhận thấy ngay.
Hãy vận hành,
nhưng hãy luôn là một chứng nhân. Quán chiếu tất cả mọi sự chuyển động của thân,
quán chiếu luồng năng lượng ra vào. Quán chiếu nhịp đập của tim… huyết mạch
luân chuyển. Quán chiếu hơi thở. Mọi sự tạo nên trôi chảy. Quan sát viên là người
ngoài. Bằng chính tự tánh, quan sát viên không thể trở thành người bên trong.
Khám phá nhân chứng này, sau đó, bạn đứng trên đỉnh đồi cao. Mọi sự đang tiến
trình trong thung lũng nhưng bạn không bận tâm. Bạn đơn thuần nhận thấy. Sự bận
tâm của bạn là gì? Như nó đang xảy ra với người khác. Vẫn như vậy với tham ái,
với cơn giận.
Mọi sự vô cùng
phức tạp. Bạn sẽ tận hưởng nó nếu bạn có thể quán chiếu… phủ định, khẳng định,
tất cả mọi cảm thọ. Bạn đơn thuần nhớ đến một điều, rằng bạn là một chứng nhân,
từ đó, sự đồng hóa tan vỡ, và cội rễ bị chặt đứt. Sự thay đổi đột ngột. Khi bạn
không còn là người hành , mọi sự bất ngờ thay đổi. Sự thay đổi này là đột ngột,
không có sự từ từ đến...
“Như chặt đứt rễ
của cây
Thì bao nhiêu
lá sẽ rơi rụng
Cắt đứt gốc rễ
phiền não trong tâm
Thì bao nhiêu
hành nghiệp đều tiêu tan…”
Giây phút bạn
chặt đứt mọi cội rễ của tâm, sự đồng hóa với nó, hành nghiệp tiêu trừ. Toàn thế
giới rơi xuống như ngôi nhà được xếp bằng những lá bài. Chỉ một ngọn gió nhẹ của
tỉnh thức, và toàn bộ căn nhà bằng lá bài này sụp đổ. Đột nhiên, bạn nơi đây,
nhưng không còn trong thế gian… Bạn đã chuyển hoá. Bạn có thể sống theo lối sống
cũ, nhưng không còn gì là cũ, bởi bạn không là cũ nữa.
Bạn là một bản
thể hoàn hảo… Đây là sự tái sinh. Ấn Độ giáo gọi là DWIJ, tái sinh hai lần. Một
người chứng ngộ là được tái sinh. Đây là sự sinh ra thứ hai… Đây là sự tái sinh
linh hồn. Đây là điều mà Đức Chúa Giê Su gọi là phục sinh. Phục sinh không là sự
tái sinh của thân. Nó là sự tái sinh của ý thức…
“Cắt đứt gốc rễ
phiền não trong tâm
Thì bao nhiêu
hành nghiệp đều tiêu tan.
Như ánh sáng của
ngọn đèn được thắp lên
Sẽ đẩy lùi bóng
tối của u mê dầy đặc…”
Đừng bận tâm
làm thế nào mà ngọn đèn sẽ đẩy lùi bóng tối của hằng vô lượng kiếp. Nó bị đẩy
lùi bởi bóng tối thiếu độ dày, và vô thực chất. Dù là một giây phút hay hàng
nghìn tuổi, nó vẫn như nhau. Sự thiếu vắng không thể tăng trưởng nhiều hơn hay
ít hơn. Sự thiếu vắng luôn như vậy. Ánh sáng là thực chất. Nó là một hữu thể…
Bóng tối chỉ là sự khiếm diện. Ánh sáng tồn tại, và bóng tối không còn nữa.
Không phải là bóng tối thật sự bị đẩy lùi, bởi không có gì để đẩy lùi. Không có
gì để đi ra ngoài. Thực tế, không có gì hết, chỉ là sự vắng bặt ánh sáng. Ánh
sáng đến, nhưng bóng tối thì không.
Phật tử sử dụng
“tâm” với hai ý: Tâm với chữ T nhỏ, và T với chữ hoa lớn. Khi họ sử dụng tâm với
chữ hoa lớn, ý của họ là chứng nhân, ý thức. Khi họ dùng T với chữ nhỏ, ý của họ
là sự quán chiếu. Cả hai đều là tâm. Tại sao dùng từ giống nhau? Tại sao lại tạo
ra sự rắc rối? Có lý do với nó. Bởi khi Tâm với chữ Hoa T, tâm với chữ thường
t, đơn thuần bị hấp thụ trong nó. Như dòng sông tuôn về biển cả, hàng triệu tâm
“t” quanh đại Tâm “T”, tất cả đều rơi vào trong nó, năng lượng lại được tái hấp
thụ.
Tham ái, giận dữ,
ganh tỵ… Chúng là năng lượng vận hành ra ngoài. Chúng trở thành lực ly tâm, hướng
về ngoại biên. Bất ngờ, chúng quay về, chúng trở thành lực ly tâm, chúng khởi sự
rơi xuống Đại Tâm… mọi sự được hấp thụ…Vì vậy, vẫn từ đó được sử dụng.
“Ánh sáng giác
ngộ chiếu diệu mạnh mẽ trong tâm
Chỉ một lóe
sáng cũng thiêu hủy hết màn vô minh.”
Chỉ trong khoảnh
khắc nhỏ, mọi bức màn vô minh bị thiêu huỷ…
Đây là Đốn ngộ…
“Kẻ nào còn bám
chắc vào cái thấy do vọng tâm
Sẽ không thấu
rõ được sự thật Vượt ngoài tâm.”
Nếu bạn bám chắc
tâm, cảm thọ, tư tưởng, bạn sẽ không đủ khả năng để nhận thấy những gì vượt ngoài
tâm… Đại Tâm… bởi nếu bạn bám chắc, làm sao bạn có thể thấy nó? Nếu bạn bám chắc,
đôi mắt bạn nhắm kín bởi sự bám chắc của bạn. Nếu bạn bám chắc vào đối tượng,
làm sao bạn có thể thấy được chủ thể? Sự “bám chắc” này… phải cần buông xả...
“Kẻ nào còn bám
chắc vào cái thấy do vọng tâm
Sẽ không thấu
rõ được sự thật Vượt ngoài tâm
Kẻ nào còn cố
chấp vào các Pháp thực hành
Sẽ không tìm thấy
chân lý Bên Kia Sự Thực Hành.”
Các pháp thực
hành là do tâm. Bất cứ những gì bạn hành đều do tâm. Chỉ có sự đang quán sát là
không do tâm. Nên nhớ kỹ điều này… Vì vậy, thậm chí, khi bạn tọa thiền, vẫn
luôn là chứng nhân, liên tục nhận biết những gì đang xảy ra. Bạn đang bị cuốn
hút trong vòng quay của thiền định?... Hãy bị cuốn hút càng nhanh càng tốt,
nhưng vẫn luôn là một chứng nhân bên trong, liên tục nhận biết thân đang bị cuốn
hút. Thân vẫn không ngừng chìm sâu, nhanh hơn, và nhanh hơn nữa. Thân càng trôi
nhanh, bạn càng cảm giác trung tâm của bạn không chuyển động. Bạn vẫn đứng bất
động. Thân như bánh xe, bạn đứng giữa trung tâm của nó. Thân càng đi xa hơn, bạn
càng nhận thức một sự thật sâu sắc là bạn không vận hành. Khoảng cách được tạo ra…
Bất cứ những gì
bạn làm, thậm chí dù đến thiền… Tôi không loại trừ bất cứ điều gì, đừng bám víu
vào thiền, bởi ngày đó đến khi thậm chí sự bám chắc phải xả bỏ. Thiền định trở
nên hoàn hảo khi nó cũng được buông bỏ. Khi thiền định hoàn hảo, bạn không cần
thiền nữa. Hãy lưu giữ nó trong sự tỉnh thức rằng thiền định chỉ là chiếc cầu.
Nó phải được buông bỏ. Một chiếc cầu không phải là nơi để bạn xây nhà của bạn.
Bạn phải vượt qua nó, và vượt trên nó. Thiền định là chiếc cầu. Bạn phải tròn đầy
sự quán chiếu với nó. Nếu không, có lẽ bạn sẽ chấm dứt đồng hóa với cơn giận,
tham ái. Bạn khởi sự đồng hóa với thiền định, từ bi. Vì vậy, bạn sẽ rơi vào vẫn
cái bẫy đó, xuyên qua một cánh cửa khác, bạn vào vẫn căn nhà cũ.
Nó đã xảy ra:
Mulla Narasruddin tìm đến một quán bảo. Anh đã quá say. Người chủ quán bảo anh,
“Anh về đi! Anh đã quá say rồi. Tôi không thể bán rượu cho anh nữa. Anh phải trở
về nhà của anh.” Nhưng anh vẫn khăng khăng, cuối cùng, chủ quán đuổi anh ra.
Anh đi bộ thật lâu đến một quán rượu khác. Anh bước vào quán rượu cũ bằng cánh cửa
khác, nhìn người đàn ông với vẻ thắc mắc bởi ông trong thật quen thuộc. Anh hỏi:
“Có vấn đề gì không? Bộ anh là chủ của tất cả tiệm rượu ở thành phố này hả?”
Điều này xảy
ra. Bạn bị ném ra từ một cánh cửa, bạn chui vào bằng cánh cửa khác. Bạn đồng
hóa với cơn giận của bạn, tham ái của bạn. Bây giờ, bạn đồng hóa với thiền định.
Bạn đã đồng hóa với niềm phúc lạc, bây giờ bạn đồng hóa với sự an lạc mà thiền
định mang đến cho bạn. Không khác nhau… Thành phố chỉ có một quán rượu. Đừng thử
chui vào quán rượu bằng cánh cửa khác. Từ bất cứ nơi nào, bạn chui vào, bạn vẫn
gặp chủ cũ… Đây là một chứng nhân. Hãy chánh niệm về nó. Nếu không, nhiều năng
lượng sẽ bị phí phạm. Bạn du hành trên một tuyến đường quá dài, để chỉ đi vào một
con đường cũ.
“Kẻ nào còn bám
chắc vào cái thấy do vọng tâm
Sẽ không thấu
rõ được sự thật Vượt ngoài tâm.”
Bất cứ pháp nào
bạn thực hành, nên nhớ, sự thực hành không hướng dẫn bạn đến sự tự nhiên, buông
xả và tự nhiên, bởi thực hành có nghĩa đang thực hành những gì không có đó.
Đang thực hành có nghĩa là đang thực hành những gì nông cạn.
Thiên nhiên
không cần phải thực hành. Không cần. Nó đã sẵn có rồi! Bạn sinh ra với nó.
Không cần phải tìm kiếm bất cứ vị thầy nào mà bạn có thể được dạy… Đó là sự
khác nhau giữa một vị thầy và một minh sư. Một vị thầy là một người dạy dỗ bạn một
pháp nào đó. Một minh sư là người giúp đỡ bạn buông bỏ tất cả những gì bạn đã học
hỏi. Minh sư cho bạn hương vị của sự Vô Hành. Nó đã sẵn có rồi, xuyên qua sự thực
hành, bạn đánh mất nó. Xuyên qua sự vô học, bạn sẽ lấy lại nó…
Chân lý không
là một sự khám phá. Nó là tái khám phá. Nó đã sẵn có ở đó trước tiên rồi. Khi bạn
đến thế gian này, nó đã hiện hữu với bạn. Khi bạn sinh ra trong cuộc đời này,
nó đã tồn tại với bạn, bởi vì bạn là Chân Như… Nó không là gì khác. Nó không phải
là cái gì nằm bên ngoài. Nó là thực chất trong bạn. Nó là tự tánh của bạn. Nếu
bạn thực hành, Tilopa dạy, bạn sẽ không tìm thấy bên kia sự thực hành… Hãy nhắc
nhở bạn nhiều lần, rằng bất cứ thực hành điều gì cũng thuộc về tâm, tâm nhỏ, ‘t’,
vòng ngoại biên. Bạn phải vượt trên nó. Làm sao vượt trên nó? Thực hành, không
có gì sai hết, nhưng tỉnh thức, tham thiền, nhưng cảnh giác… bởi trong ý nghĩa
cuối cùng của định nghĩa, thiền định tức là đang quán chiếu.
Mọi thiện xảo
phương tiện có thể giúp đỡ đầy đủ, nhưng chúng không chính xác là thiền. Chúng chỉ
dò dẫm trong bóng tối. Bất ngờ, có một ngày, đang làm một cái gì đó, bạn sẽ trở
thành người chứng nhân. Hành thiền như thiền động, hay KUNDALANI (Hỏa tam muội),
hay quay vòng tròn. Bất ngờ, có một ngày, bạn sẽ quán chiếu nó…
Ngày mà thiền xảy
ra, ngày mà phương tiện không còn là chướng ngại, không còn sự giúp đỡ. Bạn tận
hưởng nó nếu bạn muốn, như buổi thể dục. Nó mang đến sinh khí, nhưng bây giờ
không cần đến nữa…. Chân thiền đã xảy ra. Thiền là sự quán sát. Thiền có nghĩa
là trở thành một chứng nhân. Thiền định không là một pháp. Điều này sẽ rắc rối
nếu tôi tiếp tục dạy bạn mọi pháp. Trong ý nghĩa tối hậu của thiền, không là thiền
định: Thiền là sự thấu triệt, tỉnh thức. Nhưng bạn cần phương tiện bởi sự thấu
hiểu cuối cùng với bạn quá xa xăm, ẩn tàng thật sâu trong bạn, nhưng vẫn xa thẳm
với bạn. Ngay chính giây phút này, bạn có thể đạt nó, nhưng bạn không diệt nó,
bởi giây phút tiếp diễn, tâm bạn tiếp diễn. Ngay giây phút này có thể nhưng vẫn
không thể. Mọi phương tiện sẽ nối liền khoảng cách. Chúng chỉ nối liền khoảng
cách.
Lúc khởi đầu, mọi
phương tiện là thiền. Cuối cùng, bạn sẽ cười. Mọi phương tiện không phải là thiền.
Thiền hoàn toàn là một phẩm tính khác hơn của tự tánh. Nó không liên hệ đến bất
cứ cái gì. Nhưng nó sẽ xảy ra nơi bước cuối cùng. Đừng nghĩ rằng nó xảy ra ở bước
đầu. Nếu không, khoảng cách sẽ không được nối liền. Đây là vấn đề với Krishnamurti
và vấn đề của Maharishi Mahesh Yogi… Họ là hai đối cực. Mahesh Yogi cho rằng phương
tiện là thiền. Khi bạn hài hoà với phương tiện rồi… Thiền chuyển hoá hay phương
tiện nào khác… thiền đã xảy ra. Điều này đúng và sai. Đúng, bởi sự thấu hiểu của
ông, người bắt đầu phải hài hoà với vài phương tiện, bởi sự thấu hiểu của anh
chưa đủ chín mùi để thấu hiểu sự Vô thượng. Vì vậy, phương tiện là độ chừng của
thiền. Như một đứa trẻ học mẫu tự. Chúng ta dạy đứa trẻ rằng “k” vẫn là từ ngữ
như khi chúng ta dùng từ “Khỉ”. Con khỉ biểu thị cho “k”. Với từ “k”, con khỉ ở
đó, đứa bé bắt đầu học hỏi. Không có sự liên quan giữa con khỉ và “m”. Từ “M”
có thể biểu thị hàng triệu thứ, nó vẫn khác biệt tự mọi vật. Nhưng một đứa bé cần
được chỉ dẫn. Khỉ gần với đứa bé hơn. Nó có thể hiểu khỉ, không hiểu “k”. Thông
qua khỉ, nó sẽ đủ khả năng để thấu hiểu “m”… nhưng điều này là mới là bước đầu,
không phải là bước cuối cùng. Mahesh Yogi đúng ngay ở bước khởi đầu, đẩy bạn
trên đường đạo, nhưng nếu bạn bám chắc vào ông, bạn rơi vào sai lầm. Ông là hữu.
Ông dạy trường sơ cấp, nhưng hành giả không phải luôn trụ ở trường sơ cấp. Trường
sơ cấp không phải là đại học. Hành giả phải vượt qua nó. Đây là sự hiểu biết sơ
cấp rằng thiền là phương tiện.
Krishnamurti
thì ở đối cực khác. Ông dạy không có phương tiện. Bạn đi vào thiền, nhưng tỉnh
thức vô lựa chọn. Hoàn toàn đúng! Nhưng ông giúp bạn vào đại học mà không học lớp
sơ cấp trước. Ông có thể nguy hiểm bởi ông chỉ đề cập đến bước tối hậu. Bạn
không thể hiểu. Trong hiện tại, sự hiểu biết của bạn rất kém cỏi. Bạn sẽ nổi
điên. Một khi bạn lắng nghe Krishnamurti, bạn sẽ bị lạc loài, bởi bạn luôn tri
kiến rằng ông đúng. Trong bản thể của bạn, bạn sẽ nhận biết không có gì xảy ra
hết. Có nhiều người theo Krishnamurti viếng thăm tôi. Họ nói rằng, về tri kiến,
họ hiểu. “Dĩ nhiên là đúng. Không có phương tiện và thiền tức là tỉnh thức…
nhưng phải làm gì bây giờ?” Tôi bảo họ “Giây phút mà ngài hỏi phải làm sao, có
nghĩa là ngài phải cần phương tiện rồi.” “Phải làm gì?” Bạn hỏi phải làm sao, bạn
đang hỏi về phương tiện. Krishnamurti sẽ không giúp bạn. Thay vì vậy, hãy tìm đến
Maharishi Mahesh Yogi… sẽ tốt hơn.” Nhưng họ bám chắc vào Krishnamurti. Có người
bị bám chắc vào Maharishi Mahesh Yogi. Một là tôi… hai là tôi… hay là cả hai
đây? Vì vậy, tôi rất là rối rắm. Cả hai đều rõ ràng. Quan điểm của họ rất đơn
giản. Không có sự phức tạp nào trong sự hiểu biết của Maharishi Mahesh Yogi hay
Krishnamurti. Nếu bạn thấu hiểu ngôn ngữ, bạn có thể hiểu họ. Không có vấn đề
gì.
Vấn đề phát
sanh với tôi là tôi luôn giảng thuyết về bước khởi sự, và sẽ không cho phép bạn
quên bước cuối cùng. Tôi sẽ luôn giảng thuyết về bước cuối cùng, và luôn giúp đỡ
bạn ở bước khởi sự. Bạn sẽ vô cùng rối rắm bởi bạn sẽ nói “Ngài nói như vậy là ý
gì? Nếu thiền đơn giản là tỉnh thức, vì vậy, tại sao phải thực hành nhiều như vậy?”
Bạn phải tu tập chúng. Chỉ có vậy, thiền mới giúp đỡ bạn… Điều đó sẽ xảy đến với
bạn là sự hiểu biết đơn thuần. Hay bạn nói, “Nếu mọi phương tiện là tất cả, tại
sao ngài lại luôn nhắc đi nhắc lại nhiều lần là mọi phương tiện phải nên xả bỏ
hết?” Bạn sẽ suy nghĩ, “Học cho cố, với tất cả nỗ lực và bao nhiêu chuyên cần
gian nan, bây giờ lại buông bỏ hết à?” Bạn sẽ bám víu vào bước khởi sự. Tôi sẽ
không cho phép bạn. Một khi bạn trên con đường pháp, tôi sẽ tiếp tục đẩy bạn đến
bước cuối cùng. Đây là là vấn đề. Với tôi, vấn đề phải trực diện, đối đầu, và
thấu hiểu. Tôi sẽ tìm kiếm sự mâu thuẫn. Tôi là… sự nghịch lý… bởi tôi cố gắng
cho bạn cả hai, bước khởi sự và bước cuối cùng. Tilopa dạy về bước tối hậu.
Ngài khai thị. “Kẻ
nào còn cố chấp vào các Pháp thực hành
Sẽ không tìm thấy
chân lý Bên Kia Sự Thực Hành.
Để biết được điều
gì Siêu Việt
qua sự đối đãi
giữa tâm và sự tu tập
Phải cắt sạch gốc
rễ của vọng tưởng trong tâm.
Bằng con mắt
chân thật…”
Đó là cái mà
tôi gọi là quán chiếu. Bằng con mắt chân thật... Chỉ Bằng con mắt chân thật…
cũng đủ rồi. Gốc rễ bị chặt đứt. Sự nhận biết chân thật này như một lưỡi gươm sắc
bén…
“Con phải phá vỡ
mọi sự phân biệt
Và lắng yên
trong an lạc…”
Buông xả, tự
nhiên, trực diện chân thật trong nội tại bạn… Đó là lời dạy cuối cùng… Nhưng
hãy bước từ từ. Tâm là một hệ thống cơ cấu rất là mẫn cảm. Nếu bạn quá hối hả,
bạn dùng thuốc của Tilopa quá liều lượng, bạn sẽ không để khả năng hấp thụ và
tiêu hóa nó. Thực hành từ từ, chỉ học phần nào mà bạn có thể hấp thụ và tiêu
hóa. Chỉ mới ngày hôm kia, một hành giả đến viếng, một người tầm đạo chân
thành, nhưng bối rối bởi tôi giảng thuyết về du già và Mật Tông, rằng Du già là
phương tiện thấp nhất và Mật Tông là tối thượng nhất. Ông tu tập Hatha Yoga đã
hai năm và tiến trình rất là khả quan. Ông thắc mắc là ông không biết phải làm
sao. Đừng bị khó xử quá dễ dàng như vậy. Nếu bạn cảm giác thích hợp với Du già,
hãy tu tập theo trực giác tự nhiên của bạn. Đừng để tôi làm bạn bối rối. Tôi có
thể rất là rối rắm với bạn. Bạn đơn giản theo trực giác của bạn… buông xả và tự
nhiên. Nếu nó tốt, nó tốt với bạn. Tại sao lại bận tâm pháp này thấp pháp kia
cao? Hãy xuống thấp. Tự ngã tự nhủ “Nếu đây là pháp thấp, tại sao ta phải tu tập?”
Nó không giúp gì được. Tu tập phương tiện nào thích hợp với bạn. Thậm chí, nếu nó
sơ cấp hơn thì cái gì là sai? Giây phút bạn tu tập pháp sơ cấp rồi thì tu tập
pháp Vô thượng.
Cầu thang có
hai đầu. Một đầu thấp nhất, một đầu cao nhất. Mật Tông và Du già không phải là đối
cực…. Nó bổ túc cho nhau. Du già là sơ cấp, căn bản, nơi chốn bạn nên bắt đầu.
Nhưng sau đó, hành giả không bám víu vào nó. Sau khi thành quả xong, hành giả
đã chuyển hoá từ Du già, vận hành qua Mật Tông. Cuối cùng, bạn buông bỏ toàn bộ
cầu thang, Du già và Mật Tông. Đơn độc chính bạn. Sâu sắc trong sự yên nghỉ,
hành giả quên hết mọi sự.
Hãy quan sát
tôi: Tôi không là hành giả Du già hay Mật Tông. Tôi không hành gì hết… Vô hành,
không Vô hành. Tôi không bám víu vào pháp hay vô pháp. Tôi đơn thuần yên nghỉ tại
đây. Không hành gì hết. Cầu thang không hiện hữu với tôi bây giờ. Con đường Đạo
đã biến mất. Không còn sự vận hành. Nó là sự tuyệt đối yên nghỉ. Khi hành giả đã
về nhà, không còn gì để hành. Hành giả tuyệt đối quên hết tất cả mọi sự và yên
nghỉ… Thượng Đế là sự yên nghỉ tối hậu…
Nên nhớ kỹ, có
đôi lúc tôi giảng dạy về Mật Tông bởi nhiều chúng sinh sẽ được giúp đỡ xuyên suốt
qua nó. Có đôi lúc tôi đề cập Du già, vì sẽ có nhiều chúng sinh lợi lạc qua nó.
Bạn nên tu tập theo trực giác của bạn, cảm giác của bạn, hành nó. Tôi hiện diện
tại đây để hỗ trợ chính bạn, không phải làm bạn phân tâm. Tôi giảng thuyết nhiều
thứ vì lợi lạc của nhiều chúng sinh. Vậy bạn sẽ làm gì? Bạn vẫn tiếp tục lắng
nghe tôi. Hành bất cứ cái gì đem đến lợi lộc cho bạn. Bạn có thể tiêu hóa, biến
nó thành dòng huyết mạch, xương tủy của bạn… nhưng hãy lắng nghe trực giác của
bạn.
Khi tôi dạy Mật
Tông, tôi hấp thụ nó. Đó là cách của tôi. Tôi không thể nửa vời. Tôi trọn vẹn
trong tất cả hành động. Nếu tôi giảng dạy Mật Tông, tôi hoàn toàn trong nó.
Không có vấn đề gì, chỉ có Mật Tông là quan trọng. Có lẽ nó cho bạn ấn tượng giả
tạo. Tôi không so sánh. Đối với tôi không thành vấn đề. Mật Tông là cao đẳng,
cánh hoa Vô thượng. Bởi nếu tôi nhận biết nó trọn vẹn, nó là như vậy. Khi tôi giảng
thuyết Du già, vẫn trong sự vận hành đó, tôi nhận biết trọn vẹn. Điều này không
liên quan đến Mật Tông hay Du già. Đây là sự trọn vẹn mà tôi mang đến cho tất cả.
Khi tôi mang nó đến Mật Tông hay Du già và Patanjali. Tôi sẽ giảng dạy nó là bước
cuối cùng.
Vì vậy, đừng
phân tâm. Luôn nhớ rằng đây là sự trọn vẹn của tôi và phẩm hạnh của tôi mang
vào nó. Nếu bạn có thể nhớ được điều đó, bạn sẽ được giúp. Thậm chí, xuyên suốt
bản thể nghịch lý của tôi, bạn sẽ không còn bị rối rắm…
Chú thích:
49 Nhà văn nỗi tiếng của Pháp,
Voltaire (1694 -1778) có nói một cách hóm hỉnh và thâm thúy như sau: “Cái Đẹp
trong tình yêu giữa người đàn ông và đàn bà cũng giống như là con cóc đực đối với
con cóc cái của nó vậy.”
Xem tiếp Chương 9 – Quay về Mục lục